Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş Grup Başkanvekilleriyle Toplanacak
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, yarın grup başkanvekilleriyle buluşacak. Toplantının ana gündemi Meclis’in çalışma koşulları ve Genel Kurul işleyişi olsa da Kürt sorununun çözümü konusunda kurulması planlanan komisyonun da gündeme gelmesi bekleniyor. Komisyon konusunda hazırlıklı iki parti var: MHP ve DEM Parti. Diğer partiler ise komisyona cepheden karşı çıkmamakla birlikte ya daha fazla bilgilendirilmek ya da daha fazla müzakere ya da şeffaflık istiyor. Meclis kulislerinde konuşulanlara göre Numan Kurtulmuş, bu toplantıdan sonra komisyonun kuruluşu için görüşmelerini hızlandıracak. Tüm partilerden somut önerileri istenerek yaz aylarında komisyonun kurulması ve çalışmalarına başlaması için çalışılacak.
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş ile Grup Başkanvekilleri Arasındaki Toplantının Detayları
Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, Meclis’te grubu bulunan siyasi partilerin grup başkanvekilleriyle salı günü (24 Haziran) bir araya gelecek. Grup başkanvekillerine iletilen davette toplantının gündem başlıkları iletilmedi. Geçtiğimiz hafta yapılan Başkanlık Divanı toplantısında Meclis Başkanı’nın grup başkanvekilleriyle bir araya gelmesi ve Genel Kurul’un işleyişi hakkında değerlendirmelerini iletilmesi kararlaştırılmıştı. Geçen süreçte Başkanlık Divanı tarafından, Genel Kurul’da yönetim farklılıklarını giderecek, tartışmaları azaltacak, standart uygulamaları içeren bir taslak hazırlandı. Yarınki toplantıda bu taslak ele alınacak.
MHP ve DEM Parti Komisyon Konusunda Hazırlıklı
Toplantının önemli gündemlerinden birinin Kürt sorununun çözümü kapsamında kurulması planlanan Meclis Komisyonu olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Toplantıda komisyon başlığının gündeme gelmesi halinde siyasi partilerin tutumunun netleşmeye başladı.
Komisyona dair şimdiye kadar en net açıklama yapan parti MHP oldu. MHP, komisyonun adının “Yeni Yüzyılın Terörsüz Türkiye Stratejisi; Milli Birlik ve Dayanışma Komisyonu” olmasını ve TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un başkanlık etmesini önerdi. 16 siyasi partinin temsilcileri ile birlikte 100 üyeden oluşacak bir komisyon teklif eden MHP, komisyonun hemen kurulmasını ve çalışmaya başlamasını öneriyor. Komisyonda alınan kararların ilgili ihtisas komisyonlarına ve Genel Kurulu’na sunulabilmesini öneren MHP’nin yarınki toplantıya da aynı önerilerle gelmesi bekleniyor.
DEM Parti’nin Alternatif Çalışma Yaklaşımı
Komisyon konusunda kapsamlı çalışma yapan bir diğer parti de DEM Parti. DEM Parti, ‘Toplumsal Barış ve Demokratik Değişme Komisyonu’ olarak tariflediği komisyonun şekline dair detaylı bir çalışma yaptı. Ancak müzakerenin önünü kesmemek için net bir komisyon tarifi yapmaktan çekiniyor. Pek çok senaryo çalışan ve eşit temsilden sandalye sayısı oranında temsile kadar birden fazla komisyon modeli alternatifiyle masaya oturmayı planlayan DEM Parti, şimdilik komisyonun kurulmasını, çalışmaya başlamasını, uzun erimli ve katılımcı olmasını önceliyor. DEM Parti ayrıca komisyonun Meclis Başkanı’nın inisiyatifiyle ve yasayla kurulmasını; İhtisas komisyonlarına ve Genel Kurulu’na yasa teklifi sunabilmesini öneriyor.
İzleme ve Refakat Alt Komisyonu
Komisyonun çalışma alanları üzerine hazırlıklar da yapan DEM Parti, örgüt üyelerinin silah bırakma ve geri dönüş süreçlerini izleyecek, refakat edecek bir alt komisyon kurulmasını da öneriyor.
AKP Meclis Başkanı’nın İnisiyatifi Arkasında
Komisyon tartışmaları gündeme ilk geldiğinde ‘önce silah bırakma, sonra komisyon’ görüşünün hakim olduğu AKP’de bu görüşte bir yumuşama olduğu gözlemleniyor. Sürecin planlandığı gibi ilerlediğini belirten AKP’li bir yönetici komisyonun kurulmasının önünde bir engel olmadığını söyledi. Bir başka AKP’li isimse komisyon kurulmasına dair sürecin Meclis Başkanı’nın inisiyatifinde olduğunu ve partisinin bu inisiyatife saygı göstereceğini kaydetti.
Sandalye Sayısına Göre Temsil, Salt Çoğunlukla Karar
Öte yandan AKP’de de komisyonun yapısına ve görevlerine dair bir tartışma yürüyor. AKP’li bir yönetici siyasi partilerin komisyonda, Meclis’teki sandalye sayıları oranında temsil edilmesi ve kararların salt çoğunlukla alınması gerektiği yönündeki görüşünü iletti. AKP kurmayı, sürecin toplumsallaştırılması, toplumun bu süreç kapsamındaki talep ve ihtiyaçlarının belirlenerek bu talep ve ihtiyaçların yasal düzenlemelere dönüştürülmesi konusunda da komisyonun görev alması gerektiğini ifade etti.
CHP Meclis’i İşaret Ediyor
Meclis’te süreç kapsamında bir komisyon kurulmasına olumlu bakan siyasi partilerden biri de CHP. Sürece ilişkin tartışmalar başladığı ilk andan itibaren Meclis’i işaret eden CHP, bugün de aynı noktada duruyor. CHP’nin sadece dayatmalara karşı olduğunu belirten bir CHP kurmayı, komisyonun yapısından görev alanlarına, karar alma tekniklerinden görüşeceği isimlere kadar tüm kararların müzakere ile alınmasını istiyor.
Eşit Temsil, Nitelikli Çoğunluk, Şeffaflık
CHP yöneticilerine göre yarın gerçekleşecek toplantının tek gündemi komisyon değil ama komisyon kuruluşunun müzakere edilme ihtimali var. Böylesi bir durumda CHP bu müzakerelerin devamını ve komisyonun uzlaşıyla kurulmasını önerecek.
Süreçte Meclis’in ana adres olmasından yana olduklarını söyleyen CHP’li bir kurmaya göre partisinin komisyondaki öncelikleri eşit temsil, karar almada nitelikli çoğunluk ve şeffaflık. CHP ayrıca komisyonun yasayla kurulmasını, nitelikli çoğunlukla karar almasını, çalışmaları zorlaştıracak hantallıkta bir üye yapısının olmamasını öneriyor.
Komisyonu Tartışacak Aşamaya Gelmedik
Yarınki toplantının gündeminin Meclis çalışmaları olacağını, komisyon gibi bir gündemin olmasını beklemediklerini ifade eden Yeni Yol yetkilileri, henüz komisyonu tartışacak bir aşamaya gelinmediğini düşünüyor. Meclis’in süreç kapsamında adres olmasına itirazları olmadığını ve bunun bir gereklilik olduğunu kaydeden Yeni Yol yöneticileri, ‘Süreç hakkında bilgilendirilmemiz, komisyonun ne iş yapacağını bilmemiz gerekiyor’ diyor. Yeni Yol yöneticileri, bu aşamalar geçildikten sonra meselenin Meclis’te tartışılabileceğini, komisyonun yapısı, üye sayısı gibi başlıklarda söz kurulabileceğini söylüyor.
Toplantının Gündemi Komisyon Değil
Yarınki toplantının gündeminin söz konusu komisyon olmadığını, öyleyse bile kendilerine bu konuda bir bilgilendirme yapılmadığını söyleyen İYİ Partili yetkililer, toplantının gündemini ve Meclis Başkanı’nın önerilerini gördükten sonra değerlendirme yapabileceklerini ifade ediyor.